Mười “Kỳ tài” đầu tư hàng đầu thế kỷ 20: Ralph Wanger, tìm kiếm những công ty quy mô nhỏ nhưng giàu tiềm năng

Triết lý đầu tư của Wanger gồm: tìm kiếm các công ty nhỏ giàu tiềm năng và xác định xu thế chủ đạo để mua vào cổ phiếu của các công ty sẽ kinh doanh có lãi. 

Thực chất, việc Wanger tìm kiếm các công ty nhỏ giàu tiềm năng là có cơ sở lý luận nhất định. Ông đã vận dụng thuyết “công ty nhỏ” do Giáo sư Rolf Banz (đại học Chicago) đề xuất năm 1978. Giáo sư Banz nhận thấy hiệu suất thu lời từ cổ phiếu của các công ty có giá trị thị trường thấp luôn vượt mức bình quân của thị trường, kể cả khi đã điều chỉnh mức độ rủi ro (rủi ro khi đầu tư vào các công ty nhỏ thường khá lớn).

Nhà đầu tư Wanger “thường mua vào cổ phiếu của những công ty nhỏ chưa phát huy hết tiềm lực kinh tế, chờ đến khi những công ty này không ngừng phát  triển đầy đủ thì bán cổ phiếu. Những nhà đầu tư nhỏ lẻ thường bán tháo cổ phiếu, khi công ty chưa thực sự phát triển đến mức cao nhất, đồng thời mua vào cổ phiếu của các công ty đã phát triển ổn định.

Để có được thông tin tổng hợp, ông Wanger đã xây dựng một mạng lưới "tai mắt" ở  khắp các vùng, miền, khu vực và quốc gia. Hàng năm ông đều gửi phong bì cho những nhân viên, những tổ chức chuyên cung cấp tin tức “tình báo” cho ông và ông phần thưởng dành cho họ là “phần thưởng hạng A”.

Tìm hiểu xu thế

Cuộc sống đang thay đổi từng ngày. Cách đây 20 năm, mọi người đều tay phải cầm một điểu xì gà, tay trái một ly Martini khi dự tiệc. Sáng dậy sớm, ra công viên chạy bộ gần như là hành động bất thường và những người ở tuổi trung niên không ai có thói quen này. Theo ông Wanger, người ta không thể biết cách sống của thế hệ tiếp theo sẽ biến đổi ra sao. Ông nói: "Nếu các bác sỹ hồi đó biết rằng tương lai sẽ như thế này, họ đã sớm chuyển từ chuyên về bệnh tim sang chuyên về y học thể thao rồi. Hiện nay ngày càng nhiều người cao tuổi bị đau lưng, mỏi gối, và họ muốn được điều trị. Như vậy, họ đã tạo ra cơ hội kiếm tiền cho nhiều người khác.” 

Quả bóng pha lê vỡ tan

Các nhà tiên tri dự đoán rằng trong những năm tới, sẽ có khoảng 20 phát minh quan trọng về lĩnh vực công nghệ ra đời. Trong đó bao gồm những phát minh hạ giá thành năng lượng trước năm 1985 như: tìm kiếm giếng dầu ngoài biển khơi, công nghệ  năng lượng hạt nhân tiếp tục phát triển, ứng dụng nhiên liệu hóa thạch, nhiên liệu tổng hợp, năng lượng mặt trời sẽ được ¼ số hộ gia đình sử dụng.

Nhưng, trong số những dự đoán trên, chỉ có dự đoán về khai thác dầu mỏ trên biển trở thành hiện thực. Từ đó, Wanger rút ra bài học rằng rất khó dự đoán xu thế phát triển của khoa học công nghệ. Các chuyên gia đưa ra những dự đoán này đều là người có học vấn uyên thâm, nhưng phần lớn họ đều đã đoán sai. Điều đáng nói hơn là, họ không dự đoán được những biến động to lớn từ năm 1972 đến nay.

Nhà đầu tư Ralph Wanger khuyên nhủ: “Trong thế giới đang biến đổi từng ngày từng giờ này, một công ty có thể duy trì mức tăng trưởng ổn định trong suốt 20 hoặc 30 năm chưa hẳn đã là dấu hiệu đáng mừng: khả năng tồn tại những công ty như thế này rất thấp, bởi vì  tình hình đã hoàn toàn thay đổi trong khoảng thời gian 20, 30 năm đó. Bất luận 30 năm trước bạn dựa vào điều gì để có được thành công, thì giờ đây những nhân tố đó đều không còn tác dụng nữa. Tôi cho rằng, tập trung đầu tư vào các công ty nhỏ, sẽ dễ dàng nắm bắt xu thế biến động tiếp theo hơn. Bạn cần đi trước xu thế, chứ không phải cứ lẽo đẽo bám theo nó”.

Thông tin ẩn và thông tin phóng đại

Trong quá trình tìm hiểu xu thế, nhà đầu tư vừa phải quan tâm đến những thông tin bề nổi, nhưng đồng thời cũng đừng bỏ qua những thông tin chìm vì đúng như tác giả tiểu thuyết Sherlock Holmes từng viết: “Chó sủa thường không cắn người, chó cắn người thường không sủa”. 

Năm 1979, khi “phòng thí nghiệm vũ trụ” nổ tung trên tầng khí quyển, tất cả các hãng hàng không tại Mỹ đã hủy chuyến bay, nhưng vì hàng ngày vẫn có khoảng 130 người Mỹ chết vì tai nạn giao thông. Đối với người dân Mỹ, nguy cơ chết vì tai nạn xe cộ lớn hơn gấp hàng triệu lần nguy cơ "dính phải" mảnh vỡ của “phòng thí nghiệm vũ trụ” nói trên.

Từ đó, Wanger rút ra kết luận “hiệu ứng phòng thí nghiệm vũ trụ” cho thấy thị trường thường có khuynh hướng lo lắng quá mức đối với những rủi ro mà khả năng phát sinh cực thấp. Chính vì vậy những công ty ổn định có thể gặp đôi chút khó khăn, nhưng khả năng phát sinh rủi ro thấp lại có giá trị đầu tư nhất định.

Khi một công ty phải đối mặt với khó khăn, biên độ trượt giá cổ phiếu lớn hơn biên độ điều chỉnh cần thiết, phố Wall gọi hiện tượng này là “giá cổ phiểu mẫn cảm quá mức đối với các thông tin xấu”. Wanger nói "Khi thị trường tỏ ra bi quan quá mức đối với cổ phiếu của một công ty có tiềm năng do chịu tác động từ những thông tin thiếu căn cứ đã bị phóng đại, thì đó chính là lúc cơ hội kiếm tiền đến với bạn".

Tiêu chuẩn của một công ty tiềm năng

Tiêu chuẩn kiểm định một công ty tiềm năng của Wanger có 3 nội dung chính: tiềm lực tăng trưởng, tình hình tài chính và giá trị cơ bản và ông gọi đó là “kiềng ba chân”.

1.  Tiềm lực tăng trưởng thể hiện ở 5 khía cạnh: 1, Thị trường ngày càng lớn đối với các sản phẩm của công ty. 2, Thiết kế mẫu mã sản phẩm tốt. 3, Sản xuất hiệu quả. 4, Lượng tiêu thụ hàng hóa lớn. 5, Tỷ lệ lãi suất hợp lý.

Tiếp đó, Wanger sẽ tìm đến những công ty được quản lý tốt. Cấp quản lý hiểu biết sâu sắc về lĩnh vực kinh doanh của công ty, nghiệp vụ quảng cáo sản phẩm và bán hàng xuất sắc, và có tinh thần hết lòng vì khách hàng. Ông thích những công ty mà nhà quản lý nắm giữ một lượng lớn cổ phiếu trong tay vì như vậy, lợi ích của các nhà quản lý công ty và cổ đông mới thống nhất.

2.   Wanger muốn xác định chắc chắn tình hình tài chính vững vàng của một công ty: nợ thấp, nguồn vốn vận hành ổn định, bảng cân đối kế toán đẹp. Một bảng cân đối nợ ổn định là sự đảm bảo rằng trong quá trình tăng trưởng, tiền vốn của các cổ đông sẽ không bị thất thoát.

3.   Cuối cùng, giá cổ phiếu phải có sức hấp dẫn. Wanger cho rằng, các tổ chức đầu tư thường đánh đồng công ty với cổ phiếu của công ty. Một công ty có tiềm năng, cổ phiếu của công ty đó chưa hẳn là một cổ phiếu “tiềm năng”, giá cổ phiếu của rất nhiều công ty đã được thị trường đẩy lên cao hơn giá trị thực tế.