Mười “Kỳ tài” đầu tư hàng đầu thế kỷ 20: Gary Brison và giấc mơ toàn cầu hoá

Học đến năm thứ 3 đại học Chicago thì Brison thay đổi kế hoạch. Ngay bản thân Brison cũng không hiểu vì sao đột nhiên ông lại bị thị trường tài chính “mê hoặc”. “Vụ đầu tư” đầu tiên trong đời Brison là mua 10 cổ phiếu của công ty hàng không Eastern Air Lines, Inc. 

Giấc mơ toàn cầu hóa

Tham vọng của Brison có vẻ rất đơn giản: chia các thành viên trong tổ chức của ông thành những nhóm có sở trường chuyên môn khác nhau, quản lý những tài sản khác nhau, để từng người phát huy năng lực, khai thác tối đa lợi nhuận từ những chủng loại đầu tư khác nhau đó. Đây là phương pháp mà các chuyên gia vẫn thường gọi “phương pháp Alpha”.

Phương pháp phân bổ tài sản của Brison được hình thành không phải chỉ trong một sớm một chiều. Khi ấy công ty The Travelers Insurance Co. của Brison vẫn chưa có những liên hệ thực chất với thị trường bên ngoài nước Mỹ. Nhưng khi thị trường chứng khoán sụp đổ vào năm 1974, Brison đã phát hiện ra những điểm yếu kém của phương pháp đầu tư phân tán đang thịnh hành khi đó.

Ông đã được chứng kiến tận mắt tổ hợp đầu tư của một công ty quy mô vừa và nhỏ với khởi đầu rất tốt, nhưng chỉ sau 9-10 tháng, đã chịu tổn thất nặng nề và hầu như không thể gượng dậy nổi. Hiện thực khốc liệt đó cho thấy tính hạn chế của việc đầu tư phân tán trong cùng một loại hình tài sản. 

Brison luôn ấp ủ hoài bão thành lập một công ty đầu tư quy mô toàn cầu của riêng mình, và năm 1981, ông đã rời công ty bảo hiểm để thực hiện hoài bão đó. Ông thành lập công ty tư vấn đầu tư Chicago, là tiền thân của công ty Brison Partners, với sợ hỗ trợ rất lớn của ngân hàng First National Bank of Chicago.

“Một điều rất quan trọng là, bạn nên coi những tổ hợp đầu tư giống như sự phức hợp của các loại tài sản khác nhau. Những kinh nghiệm trong quá khứ cho thấy, mức độ phức hợp càng cao, lợi nhuận thu được càng lớn. Tất nhiên, chúng ta cũng không loại trừ trường hợp “vận son, số đỏ”, những người mà mua vé số cũng trúng giải độc đắc. Cũng có người đặt cược toàn bộ vốn liếng vào một cổ phiếu và đã thắng lớn. Nhưng nếu xét trên góc độ đầu tư tổng thể, bạn sẽ thấy, một tổ hợp đầu tư kiểu phân tán, một sự phức hợp của các tài sản đầu tư khác nhau mới là nhân tố cần thiết để thành công”.

Bốn nguyên tắc đơn giản

Các học giả thường sa vào tư duy lý thuyết mà xem nhẹ những mong muốn thiết thực của các nhà đầu tư. Mặt khác, nhiều nhà đầu tư lại coi thường kết quả nghiên cứu của các học giả, cho rằng họ chỉ là những kẻ giáo điều, lý thuyết suông trong tháp Ivory.

Tài năng đặc biệt của Brison trải rộng trên cả hai lĩnh vực lớn: học thuật và thực tiễn. Ông vừa nắm bắt được những tinh hoa của lý luận trừu tượng, vừa có thể áp dụng lý thuyết đó vào thực tiễn, từ đó xây dựng lên chiến lược phân bổ tài sản toàn cầu dựa trên 4 nguyên tắc cơ bản sau: 1. Tư duy toàn cầu. 2. Các loại tài sản được lựa chọn không lên xuống đồng thời. 3. Nhìn xa trông rộng. 4. Điều chỉnh phân bổ tài sản đúng lúc nhằm thích ứng với những biến đổi của xu thế đầu tư.

Tư duy toàn cầu

Thế giới trong mắt Brison khác với phép chiếu hình trụ nổi tiếng của Gerhardus Mercator trên tạp chí “National Geographic Magazine”.

Các nhà đầu tư nên tìm hiểu một chút tờ “bản đồ phân bổ tài sản toàn cầu” này: toàn bộ bản đồ được ghép bởi những tấm ghép hình chữ nhật nhỏ, mỗi tấm ghép đại diện cho trình độ phát triển kinh tế và quy mô thị trường của một khu vực khác nhau.

Với môi trường đầu tư toàn cầu phồn thịnh hiện nay, không gian và các lĩnh vực đầu tư không ngừng được mở rộng, bởi vậy, các nhà đầu tư hoàn toàn có thể dựa trên mức lợi nhuận đầu tư mong muốn và mức độ rủi ro có thể chấp nhận để lựa chọn tổ hợp đầu tư phù hợp.

Tuy nhiên, không phải nhà đầu tư nào cũng hứng thú đón nhận cái mới. Có người cho rằng, những khoản tiền xương máu bao năm vất vả mới có được, không thể nào quăng đến một nơi xa xôi như vậy để đầu tư được. Đầu tư vào một loại cổ phiếu kiểu truyền thống vẫn an toàn hơn. Nhưng, theo Brison, suy nghĩ bảo thủ này không những vô lý mà còn là một chiếc cùm trói chân những nhà đầu tư cứ cố né tránh rủi ro bằng được.

Lời khuyên của Brison là: đối diện với vô số lựa chọn đầu tư, bạn đừng nghĩ rằng, chỉ cần chọn ra từ mỗi lĩnh vực khác nhau vài cổ phiếu, rồi bổ sung thêm các trái phiếu cấp độ đầu tư làm “phao cứu sinh” thì bạn có thể yên tâm ngồi thu hoạch, phân bổ tài sản không phải như vậy.

Đối với Brison, chỉ có một logic giản đơn dẫn hướng cho chiến lược toàn cầu của ông. Ông sống ở Chicago – một thành phố quốc tế lớn, một vị trí thuận lợi để quan sát thị trường thế giới. “Nếu quan sát một thành phố giống như Chicago, bạn sẽ thấy, thành phố này cung cấp rất nhiều thứ “thuộc bản địa”, như: công ty bản địa, doanh nghiệp bản địa, cơ hội đầu tư tại bản địa. Nhưng chỉ cần đảo mắt một vòng, bạn lại sẽ phát hiện ra, người ta thông qua phương thức này để tham gia vào nền kinh tế toàn cầu.”

Nhìn xa trông rộng 

Phương pháp phân bổ tài sản nhấn mạnh việc tiến hành khảo sát các đối tượng đầu tư bằng đôi mắt nhìn xa trông rộng trên cơ sở lịch sử lợi nhuận thu được từ những đối tượng đầu tư này. Sách lược đầu tư này nghe có vẻ không hấp dẫn, nhưng nó thực tế hơn việc bạn chỉ biết dựa vào “ước muốn”.

“Tôi tin rằng, nếu bạn kiên trì công việc này trong 15 năm, bạn sẽ thu hoạch được nhiều hơn việc chỉ dựa vào vận số và may mắn ngẫu nhiên rất nhiều lần. Quá trình phân bổ tài sản của chúng ta đều được hình thành trên cơ sở phân tích nghiêm túc các khối tài sản và các công ty lên sàn.”

Không nên gấp vội, vì đây là công việc lâu dài. Bạn sẽ mất không ít thời gian và sức lực để tích lũy thông tin và kiến thức liên quan, không có đường tắt để đi, cũng không có phép màu để biến hóa. “Tôi đã theo nghề này 25 năm. Mỗi lần muốn tìm ra đường đi tắt, tôi đều rơi vào cảnh ngộ: dục tốc bất đạt, thất bại thảm hại.”

Kiên trì chiến lược phân bổ tài sản là một việc làm đòi hỏi sự nỗ lực lớn lao. “Trong môi trường làm việc của chúng ta, tính chất công việc được quyết định bởi công ty hoặc lĩnh vực kinh doanh. Chúng ta phải dốc sức tìm hiểu mọi đặc trưng tiềm ẩn, để trên cơ sở đó từng bước kiến tạo, cho đến khi có thể nắm bắt bao quát được toàn bộ các loại hình đầu tư”.

Hy vọng và dự báo

Phân bổ tài sản một cách thành thục tức là có thể tách bạch rất rõ ràng “hy vọng” vào tương lai của nhà đầu tư với những “dự báo” được xây dựng trên cơ sở hiện thực. Brison nhắc nhở các nhà đầu tư: “Tất cả các nhà đầu tư cá nhân nên biết rằng, đằng sau mỗi danh mục đầu tư thành công, là một khối lượng khổng lồ các công việc phải làm với sự khác biệt cả về cường độ và mức độ”.

Quan trọng nhất là việc phân tích công ty và lĩnh vực mục tiêu, điều này đòi hỏi rất nhiều thời gian và trí tuệ, bất luận là đối với các nhà đầu tư cá nhân hay nhà quản lý các Quỹ đầu tư.

“Muốn hoàn thành tốt công việc này, các bạn phải đồng quan điểm và phải có quyết tâm giành thắng lợi”.