Những bất ngờ được dự báo trước

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Rất nhiều sự kiện, nhiều câu chuyện, nhiều vấn đề có thể dự báo trước, nhưng hoặc bị phớt lờ, hoặc không được dành sự quan tâm thích đáng. Do đó, có những điều đáng tiếc xảy ra mà đáng lẽ chúng ta đã có thể phòng tránh

Có những sự kiện nhạy cảm về chính trị được dự báo trước, nhưng lại không có biện pháp cụ thể để giải quyết khiến tình hình trở nên căng thẳng. Ảnh nguồn: bp2.blogger.com

Rất nhiều sự kiện, nhiều câu chuyện, nhiều vấn đề có thể dự báo trước, nhưng hoặc bị phớt lờ, hoặc không được dành sự quan tâm thích đáng.

Năm 2004, Michael Watkins và Max Bazerma - hai giảng viên của Trường Kinh doanh Havard và thành viên dự án Havard Bussiness Online, đã cho ra đời ấn phẩm: "Những bất ngờ được dự báo trước: Những thảm họa lẽ ra đã nhìn thấy và Làm thế nào ngăn chặn chúng".

Theo Michael Watkins và Max Bazema thì "những bất ngờ được dự báo trước" được hiểu là những vấn đề:

- Dù rất ít nhưng đã có một số người nhận thức được chúng,

- Càng ngày càng trở nên tồi tệ,

- Có nguy cơ bùng phát thành khủng hoảng, nhưng lại không trở thành ưu tiên hàng đầu của những nhà hoạch định chính sách, hoặc không được ứng phó bằng những biện pháp thích hợp, trong một thời gian đủ dài để ngăn chặn thiệt hại nghiêm trọng.

Michael Watkins đã quyết định kết thúc năm 2007 và khởi đầu năm 2008 bằng ý tưởng trao giải thưởng thường niên "Những bất ngờ được dự báo trước" cho những người lẽ ra đã nhìn thấy trước một sự kiện, vấn đề nào đó sẽ xảy ra nhưng lại không có hành động nào ứng phó, gọi là giải "Predictably Surprised".

Giải thưởng đồng hành có tên gọi "Courageous Cassandras" (TD: Những người quả cảm) được trao cho những người dự báo trước được chuyện gì sẽ xảy ra và lên tiếng với lãnh đạo để tìm giải pháp xử lý cũng như dành thời gian thích đáng cho những vấn đề ấy. Michael Watkins còn đồng thời đưa ra những dự đoán của cá nhân ông cho năm 2008.

Theo ý tưởng này, ông đã lựa chọn 3 ứng viên cho giải "Predictably Surprised" và cùng với đó là 3 ứng viên đồng hành cho giải "Courageous Cassandras" trong ba lĩnh vực khác nhau: chính trị, tài chính và môi trường.

Người đầu tiên được đưa vào danh sách nhận giải "Predictably Surprised" là cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Donald Rumsfeld. Ông đã từng hùng hồn tuyên bố chỉ cần 3 năm để giải quyết tình trạng bạo loạn, bất ổn ở Iraq. Thế nhưng sau 3 năm, tình hình càng trở nên hỗn loạn hơn bởi những chiến thuật giải quyết bạo loạn không hiệu quả.

Một bài báo trên tờ USA Today viết, Rumsfeld và các cố vấn của ông đã được nhắc đi nhắc lại rất nhiều lần rằng, chiến lượcclear-and-hold(dẹp sạch - nắm giữ),train-the-Iraqis-and-get-out (đào tạo người Iraq và rút quân) không phát huy tác dụng.

Tổng thống Bush được Watkins đề cử cho giải "Predictably Surprised", ông Bush là một trong số rất ít người trên thế giới tin rằng việc trái đất nóng lên không phải là chuyện gì bức bách. Ảnh nguồn: verdavivo.files.wordpress.com

Thế nhưng, đây lại là điểm sáng của những bất ngờ được dự báo trước. Rumsfeld và cộng sự đã đánh giá tình hình thực tế bằng niềm tin và hy vọng của họ chứ không phải những gì đang thực sự diễn ra.

Đồng hành với Bộ trưởng Rumsfeld là Tướng David Petraeus, được đề cử cho giải "Courgeous Cassandras". Tướng Petraeus đã dùng súng đạn để chống lại chiến tranh du kích ở Iraq, đầu tiên là ở thị trấn Albar, sau đó lan rộng ra cả nước Iraq.

Người thứ hai được Watkins đưa vào danh sách nhận giải "Predictably Surprised" là Alan Greenspan, ông này đã phớt lờ những lời cảnh báo về nguy cơ của chính sách cho vay thế chấp dưới chuẩn đối với hệ thống tài chính.

Khi tờ New York Times có những nhận định rõ ràng chứ không phải là phỏng đoán, Greenspan lại được cảnh báo thêm nhiều lần rằng, cho vay thế chấp dưới chuẩn đang đe doạ hệ thống tài chính Mỹ nhưng ông lại tiếp tục không có bất cứ hành động nào.

Giải "Courageous Cassandras" thứ hai được Watkins dành cho hai nhân vật: Edward M. Gramblich và Sheila Blair. Gramblich là cố Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ, là người đã gióng lên tiếng chuông cảnh báo về hoạt động cho vay từ hơn bảy năm trước.

Còn Sheila Blair là một quan chức của Bộ Ngân khố, là người đã nỗ lực buộc các chủ cho vay phải chấp thuận quy tắc "best practices" (thực tiễn tốt nhất) vì hoạt động cho vay mạo hiểm của họ.

Nhân vật thứ ba được Watkins đề cử cho giải "Predictably Surprised" là Tổng thống Mỹ đương nhiệm G.W.Bush. Ông Bush là một trong số rất ít người trên thế giới tin rằng việc trái đất nóng lên không phải là chuyện gì bức bách.

Ông Bush liên tục tranh luận rằng đó không phải là vấn đề đáng lo ngại để khẳng định lập trường: Không cần phải làm gì để ngăn chặn chuyện đó xảy ra hay ít ra là đối phó với nó như thế nào. Tổng thống Bush liên tiếp thực thi một loạt hành động trì hoãn khi các nhà nghiên cứu khí hậu cảnh báo: Chúng ta đang ngồi trên đống lửa và vẫn còn đủ thời gian để ngăn chặn một thảm hoạ.

Trong lĩnh vực này, theo Watkins, giải "Courageous Cassandras" phải được trao cho tất cả thành viên của Ủy ban Liên chính phủ về thay đổi khí hậu Intergovernmental Panel on Climate Change). Những người này đã làm việc nhiều hơn bất cứ một cá nhân hay tổ chức nào để tăng cường nhận thức tổng thể của loài người về hiểm họa chúng ta đang đối mặt, nếu chúng ta không hành động và cần phải nhanh chóng cắt giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính.

Những cảnh báo về nguy cơ đối với nền tài chính cũng không nhận được sự quan tâm đúng mực của những người liên quan. Ảnh nguồn: ktpt16.googlepages.com

Những dự báo cho năm 2008

Trong năm 2008, những bất ngờ nào đang chờ đợi nước Mỹ? Michael Watkins đã đưa ra một vài dự đoán:

Thứ nhất, một cơn bão khủng khiếp nữa sẽ tràn qua vùng bờ biển nước này, bởi người ta chưa rút được kinh nghiệm từ cơn bão Katrina. Quá ít những bài học từ sau trận bão này được triển khai hiệu quả trên thực tế.

Thứ hai, một cuộc khủng hoảng tài chính nữa sẽ xảy ra, bởi những va chạm rất nguy hiểm về lãi suất đang bén rễ trong hệ thống tài chính Mỹ. Ví dụ cụ thể là các ngân hàng đầu tư đang cạnh tranh với khách hàng của chính mình thông qua đầu tư và thương mại. Lý do thứ hai là vì cơ chế tài chính của Mỹ vẫn chưa thích nghi được với sự điều tiết của nhà nước.

Thứ ba, thêm một thất bại nữa trong cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố quốc tế, bởi Mỹ chưa hành động như một người trung gian chân thành trong tiến trình hoà bình Trung Đông, chưa thể đưa Israel và Palestine tiến tới một thỏa thuận công bằng, cả hai bên đều chấp nhận được. Cuộc gặp ở Annapolis chắc chắn sẽ thất bại. Thêm nữa, Mỹ chưa cung cấp đủ nguồn lực cần thiết để giành chiến thắng trong cuộc chiến ở Afghanistan.

Cuối cùng, Mỹ sẽ phải nếm trải thêm một thất bại nữa trong vai trò thủ lĩnh đối phó với những thách thức của hiện tượng trái đất nóng lên.

Rất nhiều sự kiện, nhiều vấn đề, nhiều câu chuyện sẽ xảy ra trong năm 2008. Có những điều có thể dự báo trước, và có những điều không thể, nhưng chắc chắn chúng sẽ diễn ra rất ồn ào. Điều đáng nói là chúng ta sẵn sàng hay không sẵn sàng nỗ lực để đối phó với với những thách thức lớn ấy?

Năm 2008, bộ máy lãnh đạo của Mỹ sẽ được thay thế bởi những gương mặt mới và hứa hẹn sẽ có những bước đi thực chất để giải quyết nhiều phức tạp đang diễn ra. Nếu quả đúng như vậy, người Mỹ cũng như những người quan tâm đến Mỹ có quyền lạc quan. Còn nếu không, sẽ thật ảm đạm và thất vọng khi suy tính về tương lai.

(Hải Quỳnh // Michael Watkins // Theo Tuanvietnam)