Bong bóng dot-com đang trở lại?

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Các công ty kinh doanh công nghệ internet đang tăng trưởng với tốc độ chóng mặt. Liên tiếp diễn ra các thương vụ mua bán, sáp nhập trị giá hàng tỉ USD giữa các ông lớn và các ngôi sao đang lên trong khoảng thời gian gần đây. Tâm trạng phấn khởi quá mức của một số nhà đầu tư đã khiến giá trị của các công ty dot-com bị thổi phồng quá nhanh.

Tuy vậy, sự phát triển quá nhanh của những doanh nghiệp internet khiến giới đầu tư lo ngại bong bóng dot-com đang trở lại.

Thị trường dot-com đang sôi động

Bến tàu bên bờ sông San Francisco từng là nơi người nhập cư Trung Quốc đổ bộ để xây dựng đường sắt trong cơn sốt đào vàng tại California ngày trước. Bến tàu đó bây giờ là nơi trú đóng của các doanh nghiệp kinh doanh smartphone, máy tính.

Trong cuộc chạy làm giàu nhờ kinh doanh internet, những người trẻ tuổi khởi nghiệp với những cái tên kỳ lạ như NoiseToys, Adility và Trazzler. Sự thành đạt của họ được biểu hiện qua những chiếc du thuyền neo đậu gần đó.

Ryan Spoon, người điều hành Dogpatch Labs, thuê văn phòng tại bến tàu này, bày tỏ mong muốn đạt được thành công giống như Facebook và Zynga - nhà sản xuất nhiều trò chơi trực tuyến phổ biến. Một số công ty nổi bật đang chuẩn bị niêm yết trên thị trường chứng khoán hoặc sắp sửa được mua lại bởi các công ty đàn anh.

LinkedIn - mạng xã hội kết nối người lao động đã đạt doanh thu 243 triệu USD năm ngoái. Ngày 9.5, LinkedIn ấn định thời điểm phát hành cổ phiếu ra công chúng lần đầu (IPO) tại thị trường chứng khoán New York (NYSE), với giá trị lên đến 3,3 tỷ USD . Ngay ngày hôm sau, Microsoft công bố mua lại Skype (dịch vụ gọi điện thoại internet) với giá 8,5 tỷ USD.

Cổ phiếu của một số các công ty khác như Groupon (cung cấp phiếu giảm giá trực tuyến) sẽ sớm phát hành ra công chúng. IPO của các ông lớn cũng đang từng bước trở lại thị trường.

Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh tại Đại học New Hampshire ước tính các nhà đầu tư ở Mỹ bơm khoảng 20 tỷ USD vào các doanh nghiệp trẻ năm ngoái, so với 17,6 tỷ USD năm 2009.

DST - công ty bây giờ đổi tên thành Mail.ru của Nga, và quỹ đầu tư DST toàn cầu đã kích thích sự bùng nổ của các doanh nghiệp dot-.com. Năm 2009, khi hầu hết các nhà đầu tư tại Mỹ đang chần chừ, DST đã mạnh tay đổ hàng trăm triệu USD vào các doanh nghiệp nhiều triển vọng như Facebook và Groupon.

Lập tức các quỹ đầu tư, ngân hàng Mỹ kéo theo làn sóng này. Ngân hàng Goldman Sachs và JPMorgan Chase đã lập quỹ để giúp khách hàng giàu có mua cổ phần các công ty công nghệ.

Tăng trưởng cùng  thị trường Trung Quốc khổng lồ

Trung Quốc không đứng ngoài trào lưu này. Số người sử dụng internet tại nước này dự kiến tăng từ 457 triệu vào năm ngoái lên 700 triệu người vào năm 2015.

Người dân Trung Quốc không chỉ để chơi game mà còn sử dụng nhiều ứng dụng, dịch vụ khác, đặc biệt là mua sắm. Trong giai đoạn 2010 - 2015, thị trường thương mại điện tử của Trung Quốc dự kiến tăng gấp bốn lần, từ 71 tỷ USD lên 305 tỷ USD.

Cổ phiếu của các công ty Trung Quốc niêm yết trên thị trường chứng khoán Mỹ. Kể từ đầu năm, giá cổ phần của các công ty lớn đã tăng hơn một phần ba. Cổ phiếu của Baidu (công cụ tìm kiếm lớn nhất Trung Quốc), tăng từ 60 USD lên 150 USD.10 công ty dot-com lớn nhất Trung Quốc được định giá 150 tỷ USD.

Tuy vậy, các công ty công nghệ Trung Quốc có rủi ro về yếu tố pháp lý và chính trị. Chính phủ Trung Quốc đã đóng cửa một loạt công ty web vì vấn đề kiểm duyệt.

Thị trường dot-com đang bị thổi phồng quá mức?

Giá trị của các công ty hoạt động trong lĩnh vực này đang bị thổi phồng quá mức. Một số cựu binh nhìn thấy một bong bóng mới đang hình thành, khiến giới công nghệ liên tưởng đến diễn biến của thảm họa dot-com năm 2000.

Ngay cả một doanh nghiệp có tên tuổi như Twitter mà vẫn đang loay hoay tìm kiếm mô hình kinh doanh khả quan sau 5 năm hoạt động. Trong khi một số công ty non trẻ có phần hiếu thắng khi tuyên bố có sẵn nhiều người mua như Microsoft.

Thị trường kinh doanh internet đang biến đổi bởi công nghệ hiện đại cho phép biến ý tưởng kinh doanh thành hiện thực đơn giản và rẻ hơn trước. Hơn nữa, sự bùng nổ của các công ty công nghệ bây giờ mang tính toàn cầu. Nếu có tiềm năng thật sự, các công ty internet Trung Quốc cũng được chú ý ngang ngửa với doanh nghiệp Mỹ.

Việc mở một công ty web trở nên dễ dàng hơn trước nhiều. Bằng cách sử dụng các nền tảng sẵn có để kết nối hàng triệu khách hàng tiềm năng, một công ty công nghệ chỉ cần khoảng vài ngàn USD đầu tư, thay vì cả triệu USD trong thập niên 1990.

Các công ty internet bây giờ không lo thiếu nhà đầu tư, từ quỹ đầu tư mạo hiểm đến các cá nhân. Một cá nhân sẵn lòng bỏ ra một triệu USD cho một công ty công nghệ không phải là chuyện hiếm thấy.

Một số nhà đầu tư lập luận rằng bong bóng năm 2011 giống thời điểm năm 1995 hơn so với năm 1999: Tâm trạng phấn khởi quá mức của một số nhà đầu tư đã khiến giá trị của các công ty dot-com bị thổi phồng quá nhanh. Color - mạng xã hội chia sẻ hình ảnh được định giá khoảng 100 triệu USD, dù sản phẩm chưa được kiểm chứng trên thị trường.

Sự kì vọng quá lớn, vượt quá khả năng thực sự của chính những công ty internet này có thể diễn đến bong bóng internet 2.0.

Do vậy, bí quyết của một nhà đầu tư khôn ngoan là kịp thời bán hoặc thả nổi các công ty dot-com trước khi bong bóng phát nổ.

(Theo Bá Nha/sgtt)