Ứng dụng và phát triển CN: Vì sao khó tiếp cận?

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Để các sản phẩm công nghệ cao nhanh chóng đi vào sản xuất, cần đẩy mạnh việc hình thành thị trường công nghệ

Con đường duy nhất để DN phát triển đó là đầu tư ứng dụng và phát triển công nghệ để đủ sức cạnh tranh ngay trong nước và quốc tế. Điều này tưởng như đơn giản nhưng thực tế phần lớn các DNNVV lại chưa có sự đầu tư và liên kết công nghệ thích  đáng. 

Thời gian qua, Chính phủ đã từng bước hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, xây dựng và triển khai cơ chế, sách hỗ trợ các DNNVV ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật, đầu tư đổi mới thiết bị, nâng cao năng lực công nghệ và chuyển giao công nghệ để tăng khả năng cạnh tranh và phát triển bền vững...

Vẫn là... kinh phí !

Thế nhưng trên thực tế, hiện nay, phần lớn DNNVV đang gặp khó khăn trong nghiên cứu khoa học, tiếp cận và ứng dụng những công nghệ tiên tiến mà nguyên nhân chính ở đây là do thiếu kinh phí. Theo ông Nguyễn Trọng Hiệu - Phó Cục trưởng Cục Phát triển DN – Bộ Kế hoạch và Đầu tư, về trình độ sử dụng công nghệ, chỉ có khoảng 8% số DNNVV đạt trình độ công nghệ tiên tiến (phần lớn là các DN có vốn đầu tư nước ngoài). Còn về DN trong nước, hầu hết đang sử dụng công nghệ cũ, lạc hậu. Đặc biệt, khả năng cạnh tranh về công nghệ của các DN phía Bắc rất thấp.

Hiện nay, trong số 500 nghìn DNNVV trong cả nước, kinh phí dành cho nghiên cứu khoa học chưa được 1%, thậm chí là không đầu tư. Các DN rất yếu thế trong cạnh tranh, đặc biệt là trong ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật. Ðây chính là hạn chế lớn nhất của các DN. Ở VN hiện nay, hoạt động thống kê chuyển giao công nghệ mới giới hạn ở việc thu thập danh mục công nghệ, tổng hợp một số hợp đồng chuyển giao công nghệ được đăng ký và cấp phép nhưng cũng còn phân tán, thiếu đồng bộ và thiếu hệ thống. Trong khi thực tiễn hoạt động của DN cần biết những thông tin về công nghệ, nguồn cung, thị trường công nghệ... để đổi mới, chuyển giao; chính sách pháp luật đã ban hành cũng đòi hỏi cần có hệ thống chỉ tiêu thống kê chuyển giao công nghệ phục vụ cho công tác quản lý cũng như thúc đẩy ứng dụng và chuyển giao công nghệ... thì điều này lại chưa đáp ứng được.

Giải pháp nào ?

Chính vì vậy, theo các chuyên gia kinh tế, để chuyển giao nhanh các sản phẩm công nghệ cao vào thực tiễn sản xuất, cần đẩy mạnh việc hình thành và phát triển thị trường công nghệ, đặc biệt là các loại hình chợ công nghệ và thiết bị (cả chợ thực và chợ ảo); cần có một cơ quan nhà nước làm đầu mối kết nối cung, cầu công nghệ hoạt động hiệu quả giúp các tổ chức, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh... rút ngắn được quá trình tìm hiểu thị trường và tìm hiểu nguồn cung, cầu công nghệ cũng như các sản phẩm công nghệ cao; tổ chức xây dựng được một hệ thống cơ sở dữ liệu về cung, cầu công nghệ cả ở thị trường trong và ngoài nước.

Trong khi đó, Nhà nước cần tạo cơ chế khuyến khích các cơ sở sản xuất ứng dụng các sản phẩm công nghệ cao từ các đề tài “nghiên cứu khoa học công nghệ & phát triển công nghiệp”; hỗ trợ kinh phí cho các đơn vị, DN triển khai kết quả nghiên cứu công nghệ ở giai đoạn sản xuất thực nghiệm; sẵn sàng giải quyết các vướng mắc, khó khăn cho các tổ chức nghiên cứu khoa học và doanh nghiệp trong quá trình triển khai sản xuất thực nghiệm giúp các nhà khoa học có điều kiện hoàn thiện sản phẩm hơn. Với các dự án sản xuất thực nghiệm có kết quả triển khai tốt, Nhà nước không nên thu hồi kinh phí thực hiện dự án mà còn nên dành một khoản kinh phí khen thưởng các nhà khoa học dám theo đuổi đến cùng sản phẩm và đề tài nghiên cứu.

Các chuyên gia cho rằng, các cơ quan chức năng cần hỗ trợ tư vấn về thiết bị, công nghệ mới hiện đại, thích hợp và cung cấp thông tin công nghệ, thị trường cho các DNNVV; tạo lập và phát triển thị trường công nghệ, tạo điều kiện để các DN này tăng cường cạnh tranh trong sản xuất, chế biến sản phẩm. Chính phủ thành lập một số tổ chức hỗ trợ tư vấn (bằng những hình thức đa dạng) trong các lĩnh vực, ngành nghề khác nhau, giúp các DNNVV, có thêm tiềm lực mới trong công cuộc hội nhập quốc tế.

(Theo Diễn đàn doanh nghiệp)