Con đường nào cho GM?

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Tân tổng giám đốc General Motors Fritz Henderson (trái) vẫn hy vọng GM sẽ hoàn tất việc "tái cơ cấu" trước hạn cuối cùng ngày 1-6 mà chính phủ Mỹ đặt ra.

Những nhiệm vụ đặt ra cho tập đoàn xe hơi General Motors - GM (Mỹ) hiện nay khó đến mức các chuyên gia cho rằng xin bảo hộ phá sản là lựa chọn duy nhất và không thể tránh được. Tuy vậy kết quả kinh doanh của GM tại Trung Quốc lại đạt được những kỷ lục mới.

Trong vòng 3 tuần lễ sắp tới, GM phải thuyết phục những người đang nắm giữ 27 tỉ đô la Mỹ trái phiếu của GM chịu đổi lấy 10% số cổ phần đầy rủi ro của tập đoàn. GM cũng phải hoàn tất các thỏa thuận với Nghiệp đoàn Công nhân Xe hơi thống nhất (UAW) liên quan tới việc đóng cửa các nhà máy, nhượng bán thương hiệu và cắt giảm hàng trăm đại lý phân phối.

GM đã nhận được 15,4 tỉ đô la tiền hỗ trợ của chính phủ, với điều kiện phải hoàn tất kế hoạch tái cơ cấu công ty trước thời hạn cuối là ngày 1-6-2009, nếu không GM phải đi theo con đường của đối thủ cạnh tranh là Chrysler: xin bảo hộ phá sản. Theo Chương 11 Luật Phá sản của Mỹ, một công ty được bảo hộ phá sản vẫn tiếp tục hoạt động sau khi “khoanh lại” các khoản nợ và các tài sản không sinh lợi để có tình hình tài chính vững mạnh hơn.

Mặc dù tuần trước các nhà quản trị công ty nói rằng họ vẫn thích tự tiến hành tái cơ cấu hơn nhưng “Nếu chúng tôi bị buộc phải bảo hộ phá sản, chúng tôi bảo đảm rằng chúng tôi sẽ làm chuyện đó một cách nhanh chóng. Hôm nay tôi vẫn chưa nắm chính xác chiến lược đó nhưng chúng tôi sẽ sẵn sàng tiến tới nếu bị buộc phải như vậy”, Tổng giám đốc điều hành Fritz Henderson nói tuần trước.

Ông Henderson, mới ngồi vào vị trí tổng giám đốc GM hồi tháng 3 thay cho ông Rick Wagoner bị Chính phủ Mỹ sa thải, nói rằng vẫn còn thời gian để hoàn tất mọi việc trước khi đến hạn cuối cùng, mặc dù ông công nhận rằng vận động được ít nhất 90% trong số hàng ngàn người nắm giữ trái phiếu của GM chấp nhận phương án đổi trái phiếu lấy cổ phiếu như yêu cầu của Chính phủ Mỹ là một việc hết sức khó khăn.

Chính những người nắm giữ trái phiếu, đang rất không muốn đổi lấy cổ phiếu khi chính phủ và UAW nắm giữ tuyệt đại đa số cổ phiếu đổi từ những món nợ của GM, là trở ngại lớn nhất trong việc tái cơ cấu trúc tập đoàn GM.

Theo phương án tái cơ cấu, GM đề nghị phát hành 62 tỉ cổ phiếu mới, gấp 100 lần con số 611 triệu cổ phiếu hiện đang giao dịch trên thị trường. Trong số này, nghiệp đoàn UAW và nghiệp đoàn công nhân xe hơi Canada sẽ nắm giữ 39% đổi lấy việc GM không phải thanh toán một nửa số tiền 20 tỉ đô la Mỹ mà tập đoàn phải đóng vào một quỹ chăm sóc sức khỏe công nhân về hưu do nghiệp đoàn điều hành trong năm tới.

Khoảng 50% số cổ phiếu sẽ thuộc về Chính phủ Mỹ, đổi lấy việc chính phủ đã rót cho GM 15,4 tỉ đô la trước đây và sẽ tiếp tục góp thêm 2,6 tỉ đô la trong tháng 5 và 9 tỉ đô la nữa trong nửa cuối năm nay, nâng số tiền đóng góp của Chính phủ Mỹ vào tập đoàn GM lên 27 tỉ đô la Mỹ. Những cổ đông hiện hữu của GM chỉ còn nắm giữ 1% số cổ phiếu và 10% còn lại là để dành cho những người nắm giữ trái phiếu GM mà theo giới quan sát hiện chỉ còn 20% giá trị ban đầu.

“Nhìn vào những gì mà nghiệp đoàn giành được, chính phủ giành được thì kỳ vọng những người nắm giữ trái phiếu của GM chấp nhận đổi lấy 10% cổ phiếu là một ảo tưởng”, ông Kevin Tynan, phân tích gia của Công ty Nghiên cứu Argus ở New York, nhận định.

Một trở ngại khác là hệ thống đại lý phân phối. GM hy vọng đến năm 2010 sẽ giảm được 2.600 trong số 6.246 đại lý phân phối để giảm chi phí. Nhưng hoạt động của đại lý phân phối được bảo hộ bởi luật nhượng quyền cho nên việc gạt bỏ họ khi GM chưa được tòa cho phép phá sản sẽ dẫn tới nhiều triệu đô la tiền bồi thường và những vụ kiện cáo kéo dài.

GM cũng vừa thông báo sẽ thanh toán cho các công ty cung cấp linh kiện, phụ tùng vào ngày 28-5, sớm hơn thời hạn quy định là ngày 2-6-2009. Phát ngôn viên của GM Dan Flores nói rằng việc thanh toán sớm nhằm giúp đỡ các nhà cung cấp vào thời điểm khó khăn của họ nhưng phủ nhận rằng việc thanh toán sớm nhằm né tránh hạn cuối cùng mà chính phủ đưa ra là ngày 1-6.

Hiện nay GM đã bắt đầu đóng cửa 13 nhà máy lắp ráp xe hơi trong vòng 11 tuần lễ, đến tận giữa tháng 7, để tiêu thụ hàng tồn kho. Các nhà máy của hãng Chrysler cũng đóng cửa trong thời gian tiến hành thủ tục phá sản nên các nhà cung cấp phụ tùng xe hơi hiện đang rất khốn đốn, một số công ty sẽ sập tiệm.

Trong lúc đó trên thị trường, tình trạng bất định và triển vọng mờ mịt của GM kéo dài suốt năm qua đã khiến người tiêu dùng xa lánh các loại xe mang thương hiệu của tập đoàn vì lo ngại sẽ gặp khó khăn trong việc bảo hành và nguồn phụ tùng thay thế. Hôm thứ Năm tuần trước, GM công bố lỗ 6 tỉ đô la Mỹ trong quí 1-2009 và doanh số sụt giảm gần một nửa. Ông Tynan của Argus Research nhận định, “Các nhà quản trị GM vì nghĩa vụ đạo đức vẫn phải nói rằng họ cố gắng tránh khả năng phá sản dù trong thâm tâm họ biết điều đó là bất khả thi”.
 

(Theo Huỳnh Hoa // Thời báo kinh tế Sài Gòn/Time/AP)