Tại sao quỹ đầu tư thoái vốn?

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Minh họa: Khều.

Nhiều doanh nghiệp xem việc gọi vốn từ quỹ đầu tư nước ngoài như một giải pháp để có được chi phí vốn thấp, góp phần mở rộng thị trường, đưa thương hiệu, cổ phiếu của doanh nghiệp “vươn lên tầm cao mới”... Thế nhưng, ít doanh nghiệp nào nghĩ đến việc một ngày nào đó quỹ sẽ nói lời chia tay.

Đừng mong quỹ ăn đời ở kiếp

Ông Dương Hải, giảng viên trường Doanh nhân PACE, cho rằng các quỹ đầu tư không cho không doanh nghiệp điều gì và ngược lại. Hoạt động của cả hai luôn dựa trên tiêu chí đôi bên cùng có lợi. Doanh nghiệp cần vốn để phát triển, quỹ đầu tư cần nơi đầu tư để đồng tiền sinh lời.

Khi đầu tư vào doanh nghiệp, quỹ thường nhắm đến tương lai của doanh nghiệp chứ không phải ở tình hình hiện tại. Thực tế cho thấy, khi góp vốn vào một doanh nghiệp, quỹ đầu tư hẳn nhiên đặt kỳ vọng vào hiệu quả kinh doanh với khoản đầu tư của họ. Do vậy, một số quỹ sẽ hỗ trợ doanh nghiệp thông qua nhiều hình thức, như cung cấp dịch vụ chuyên gia tư vấn, quản trị doanh nghiệp, chia sẻ về kinh nghiệm quản lý, điều hành, mở rộng thị trường và các quan hệ kinh doanh, giải quyết hàng tồn kho, giúp lập báo cáo tài chính cho doanh nghiệp…

Đến lúc doanh nghiệp làm ăn có lãi, có hệ thống quản trị bài bản, dòng tiền tốt hơn, giá cổ phiếu cũng tăng theo thì quỹ đầu tư bán một phần hoặc toàn bộ cổ phần cho một đối tác khác để hiện thực hóa số lãi từ nguồn vốn đầu tư ban đầu.

Và chuyện hợp tan giữa quỹ và doanh nghiệp, theo ông Hải, là điều hết sức bình thường. Khi đầu tư vào một doanh nghiệp nào đó, nhà đầu tư hay quỹ đầu tư đều nghĩ đến vấn đề thoái vốn. Các quỹ thường thích đầu tư vào những công ty đã IPO (phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng) hoặc chuẩn bị IPO vì những doanh nghiệp này giúp họ thoái vốn dễ dàng hơn.

Nếu chuyên nghiệp thì chính doanh nghiệp sẽ chủ động đưa ra những kịch bản khác nhau cho mình khi quỹ thoái vốn, đừng bao giờ nghĩ quỹ sẽ ăn đời ở kiếp với doanh nghiệp, bởi khi quyết định đầu tư, quỹ cũng đã tính đến các phương án để đồng vốn của họ sinh lời, chứ không chỉ là đợi lấy cổ tức hàng năm.

Tổng giám đốc Công ty Saigon Asset Management (SAM), ông Louis Nguyễn, cho rằng thực tế khi quỹ bỏ vốn đầu tư vào doanh nghiệp giống như đeo hai tròng, vừa phải có trách nhiệm với doanh nghiệp, vừa chịu áp lực với các nhà đầu tư góp vốn vào quỹ.

Theo ông Nguyễn, khi đầu tư vào các doanh nghiệp niêm yết, quỹ đầu tư thường xem xét chỉ số P/E (chỉ số giá trên lợi nhuận thu được từ cổ phiếu) đắt hay rẻ. Khi quỹ cảm thấy giá trị của công ty bắt đầu đắt, họ sẽ rút vốn. Ngoài ra, việc thoái vốn còn do quỹ cần tái cấu trúc danh mục đầu tư, hoặc cần tập trung đầu tư vào một ngành, một lĩnh vực cụ thể, hoặc khi quỹ nhận thấy tình trạng bão hòa trong ngành nghề của doanh nghiệp… Do vậy, khi đạt được kỳ vọng, chuyện thoái vốn của quỹ là đương nhiên.

Cần sự chuyên nghiệp

Phó giám đốc điều hành Công ty cổ phần Đầu tư Saigon Mekong, ông Hồ Văn Tuyên, cho rằng đối với quỹ đầu tư, việc lựa chọn danh mục đầu tư, huy động vốn đầu tư cho danh mục là rất quan trọng. Việc rút vốn (hay chuyển nhượng phần vốn) trong danh mục đầu tư cũng được quỹ hoạch định từ trước.

Vì vậy, ông Tuyên cho rằng khi gọi vốn từ quỹ, doanh nghiệp cần tìm hiểu về nguồn gốc nguồn vốn của quỹ, chiến lược đầu tư như thế nào... Nếu nguồn vốn của quỹ huy động được trong 5-7 năm thì doanh nghiệp tự hiểu đến gần thời điểm đó thì quỹ sẽ thoái vốn.

Trong khi thực tế nhiều doanh nghiệp hiểu về nguồn vốn của quỹ một cách rất mơ hồ, hay không hiểu nguồn vốn đó từ đâu ra.

Bản thân số tiền của quỹ có được cũng là do đi huy động, do vậy khi thị trường suy thoái, quỹ phải chịu áp lực rút vốn để bảo toàn đồng vốn, thậm chí các quỹ không cần tính đến hiệu quả đầu tư lâu dài, mà cắt lỗ để chuyển nhượng. Việc quỹ thoái vốn không có gì xấu, vì khi đầu tư phải có lối ra. Vấn đề là doanh nghiệp cần có sự chuyên nghiệp, để với bất cứ một đối tác nào doanh nghiệp cũng có thể dung hòa và hợp tác được, ông Tuyên cho biết.

Với việc thoái vốn của quỹ đầu tư, ông Hải cho rằng hầu như không ảnh hưởng gì nhiều đến uy tín cũng như hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Do vậy sự chia tay của các quỹ và doanh nghiệp là điều không thể tránh và cũng không có gì bỡ ngỡ đối với những doanh nghiệp có được sự chuyên nghiệp, ông Hải nói.

(Theo Nguyễn Quân // Thời báo kinh tế Sài Gòn)