Khi ngành phần mềm chuyển hướng

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Misa là một trong những doanh nghiệp phần mềm đang chuyển đổi cách thức kinh doanh sản phẩm.

Theo đánh giá của Hiệp hội Doanh nghiệp Phần mềm Việt Nam (Vinasa), nhà tổ chức giải thưởng Sao Khuê, đã có một sự khởi sắc trở lại của dịch vụ gia công phần mềm so với năm trước. Nhiều doanh nghiệp cũng đang có cuộc chuyển mình từ hoạt động thiên về bán sản phẩm lao động sang bán sản phẩm tri thức.

Là người tham gia công tác tổ chức giải thưởng Sao Khuê từ ngày đầu cho đến năm thứ 8 này, bà Nguyễn Thị Thu Giang, Phó tổng thư ký Vinasa, nói rằng việc đánh giá các hồ sơ và thẩm định thực tế tại doanh nghiệp cho thấy các phần mềm tham gia giải thưởng có sự gia tăng về số lượng và chất lượng. Điều này phần nào phản ánh được sự phát triển của ngành phần mềm Việt Nam trong 10 năm qua.

Ban tổ chức giải thưởng Sao Khuê cho biết, các doanh nghiệp gửi phần mềm tham gia tranh giải năm nay hầu hết đều kèm theo giấy chứng nhận bản quyền tác giả. Động thái này tuy không phải là điều mới mẻ nhưng cho thấy nhận thức của các doanh nghiệp về vấn đề bản quyền phần mềm đã được nâng lên. Phương thức kinh doanh các sản phẩm, dịch vụ phần mềm ở doanh nghiệp cũng thay đổi, từ việc gia công theo đơn đặt hàng của các hãng công nghệ nước ngoài thì nay nhiều doanh nghiệp đã bán sản phẩm riêng của mình ra thị trường quốc tế dưới hình thức bán bản quyền sử dụng. Một số doanh nghiệp bên cạnh việc cung cấp dịch vụ trọn gói đang chuyển dần sang cho thuê dịch vụ trên môi trường điện toán đám mây. Việc đi theo những mô hình kinh doanh mới này giúp các doanh nghiệp phần mềm hướng tới mục tiêu bán chất xám chứ không đơn thuần là bán công sức lao động như lâu nay.

Những động thái mới

Từ cuối năm 2008, các doanh nghiệp gia công phần mềm ở Việt Nam đã bị ảnh hưởng rất lớn từ cuộc khủng hoảng kinh tế - tài chính toàn cầu khi các đối tác nước ngoài liên tục cắt giảm chi phí, giảm bớt chi tiêu, ngưng hẳn hoặc đình lại các dự án đầu tư. Năm tiếp theo đó, tình hình lại càng tệ hơn khi thế giới chứng kiến nhiều vụ đóng cửa hoặc mua bán, sáp nhập của một số công ty công nghệ lớn. Đến năm 2010, tình hình khả quan hơn nhưng các doanh nghiệp phần mềm trong nước vẫn còn gặp nhiều khó khăn.

Tuy nhiên, ghi nhận từ hồ sơ đăng ký của doanh nghiệp cho giải thưởng năm nay, Vinasa cho biết mức tăng trưởng doanh thu, tăng trưởng nhân sự cũng như doanh thu tuyệt đối từ dịch vụ gia công xuất khẩu phần mềm của các doanh nghiệp đều tốt.

Khác với những năm trước là các sản phẩm và dịch vụ tham gia giải Sao Khuê chủ yếu tập trung vào chuyên ngành kế toán, tài chính doanh nghiệp, quản lý khách hàng, quản lý nhân lực, năm nay các doanh nghiệp dự thi đã mở rộng sang nhiều lĩnh vực khác như y tế, giao thông vận tải, viễn thông, giải trí… Trong đó, phần mềm được bình chọn danh hiệu Sao Khuê 5 sao là AV Music Morpher Gold 5.0 của Công ty cổ phần Phần mềm Âm thanh và Hình ảnh (AVSoft). Phần mềm này ứng dụng công nghệ xử lý âm thanh tiên tiến cho phép người sử dụng có thể hòa âm một bản nhạc theo các phong cách khác nhau; sản phẩm cũng đã được bán bản quyền sử dụng ở thị trường nước ngoài.

Một trường hợp khác là Công ty cổ phần Misa, công ty này đang thay đổi cách thức kinh doanh các sản phẩm phần mềm. Không chỉ bán các phần mềm theo đơn đặt hàng của doanh nghiệp khách hàng hoặc các gói dịch vụ sẵn có, Misa đang chuyển dần sang cho thuê dịch vụ phần mềm trên môi trường điện toán đám mây. Người sử dụng thay vì phải trả phí mua bản quyền phần mềm nay có thể chuyển sang trả phí thuê phần mềm. Ông Nguyễn Xuân Hoàng, Tổng giám đốc Misa, cho biết đến nay đã có khoảng 1.000 khách hàng sử dụng dịch vụ thuê phần mềm kế toán. Mặc dù dịch vụ cho thuê phần mềm này mới chỉ chiếm khoảng 10% trong tổng doanh thu của công ty song sự chuyển hướng này giúp đem lại cho Misa nhiều khách hàng mới (khoảng 70% khách sử dụng dịch vụ thuê phần mềm là khách hàng mới).

Misa đang định hướng tới năm 2015 sẽ cung cấp toàn bộ phần mềm dưới dạng dịch vụ (software as a service). Hiện có 25.000 đơn vị hành chính sự nghiệp và 100.000 doanh nghiệp sử dụng phần mềm của Misa. Doanh nghiệp này cũng đặt mục tiêu bán phần mềm quản trị nguồn nhân lực và phần mềm quan hệ khách hàng ra thị trường quốc tế.

Trong khi đó, Tập đoàn Viễn thông Quân đội (Viettel) đang đưa ra những giải pháp công nghệ được thực hiện theo đơn đặt hàng của nhà ứng dụng trong lĩnh vực quản lý tài nguyên. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã vận hành thành công hệ thống thu thập thông tin giám sát và phần mềm quản lý hồ chứa nước do Viettel xây dựng tại trạm Xuân Quan, huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên. Trong tháng 8 này, các hệ thống tương tự sẽ được lắp đặt tại 10 hồ ở các tỉnh Hà Tĩnh, Thừa Thiên-Huế và Gia Lai. Dự án này nhằm thực hiện sự chỉ đạo của Chính phủ về việc lắp đặt hệ thống giám sát điều hành tự động ở tất cả các hồ chứa nước. Sự chỉ đạo này là một trong những động thái cấp bách nhằm bảo đảm an ninh nguồn nước trong bối cảnh những tác động của sự biến đổi khí hậu, thiên tai ngày một khắc nghiệt hơn ở Việt Nam.

Vẫn còn khó khăn trong ngắn hạn